De kleine zaal in Zaal 100 is door Jelle Bouwhuis (Amsterdam 1958) omgetoverd tot het stedenbouwkundig kantoor van de planeet Essal, een fantasiewereld waar hij al een veertigtal jaar aan werkt. Zijn stadsplattegronden, voorzien van namen als Aspalt en Avlan, brengen mandala-achtige stadskernen in beeld, zeshoekige akkers, spoorlijnen die als bloemstengels openvouwen en boomgroepen en gebouwencomplexen in de vorm van onbekende symbolen.
Een groot aantal punten op de kaarten zijn door middel van lijnen verbonden met tekeningen die als verwijzingen om de kaarten heen zijn geplakt. Deze tekeningen, van o.a. pleinen, gebouwen en bijzondere diersoorten, zijn zeer gedetailleerd en verschillen onderling van stijl, evenals de vaak sprookjesachtige gebouwen die zijn afgebeeld. Soms doen ze denken aan oude gravures, soms aan recentelijk gemaakte schetsen of foto's. De mogelijkheid in en uit te zoomen zorgt voor een uiterst dynamisch effect. De gedroomde wereld van Jelle Bouwhuis spitste zich niet alleen toe op visualisering, gaandeweg ontstonden er ook verhalen die hij in boekvorm uitgaf.
Jelle Bouwhuis: "Het is leuk eerst een plattegrond te tekenen en je daar de gebouwen, planten, dieren en bewoners bij voor te stellen. Als je algemene interesses hebt kun je heel veel samenvoegen en dat zet je weer aan het denken. Op mijn planeet ligt Keryten, een landengroep vergelijkbaar met de EU. In het begin was het heel utopisch, maar op een gegeven moment heb ik mij die samenleving wat minder harmonisch en ideaal voorgesteld. Er is ook een onderwereld, ontstaan na een oorlog die 3000 jaar geleden plaatsvond. Wezens die zich boven niet thuis voelden trokken die onderwereld in. Het zijn niet per se slechteriken. Ze komen af en toe boven via bijv. spoorbanen die in een spiraal naar beneden gaan. Een van de steden, Kovlanan, is cirkelvormig en ligt in een drassige vallei. De kern bestaat uit eilandjes rondom een aantal torens op een plein. Er zijn vuurtempels in de vorm van schoorstenen en er is een maantempel voor een droomreligie, evenals een wetenschapsreligie die magiërsgilden kent, naast een brongeloof. Ze hoeven daar niet in goden en geesten te geloven; die lopen gewoon rond. Er is ook een geheimzinnige oppergod waar men aanhanger van kan zijn.”
De wereld "Essal" van Jelle Bouwhuis is een hardgemaakt luchtkasteel, een dagdromerswereld in constante ontwikkeling, geo-fictie op z’n best.
Tijdens de poëzieavond op 21 december brengt Jelle's muziekgroep Fruitcompagnie soundscapes en gedichten ten gehore. Hoe dat ongeveer klinkt kunt u alvast beluisteren hier en hier Tekeningen van Jelle Bouwhuis zijn te bekijken op: Tekenwerk Jelle Bouwhuis
expositie tot 15 januari.
Aja Waalwijk voor de Staatskrant december 2017